Een vertrouwenspersoon hoort op afstand een gesprek tussen collega’s. Op zeker moment komt een naderend zwangerschapsverlof ter sprake. De betreffende vrouw maakt deel uit van het groepje. Een collega zegt quasi grappig tegen haar: ,,Als je dan maar geen postnatale depressie krijgt. Dan zijn we je veel langer kwijt.’’ Veel collega’s grinniken maar de vrouw vindt het helemaal niet leuk. Ze kijkt verdrietig. Niemand lijkt het te zien of reageert.

De vertrouwenspersoon ziet dat niemand het voor de vrouw opneemt. Is hij de enige die ziet hoe kwetsend die opmerking uitpakt? Even later komt hij haar in de gang tegen. ,,Hoe gaat het?’’, vraagt hij belangstellend. ,,Ik hoorde wat Piet (gefingeerde naam) zei.’’ De ogen van de vrouw vullen zich met tranen. ,,De vorige keer had ik zo’n depressie. Dat was heel moeilijk.’’ De vertrouwenspersoon nodigt haar uit voor een gesprek later op de middag.

De vrouw vertelt haar verhaal in de wetenschap dat de vertrouwenspersoon geheimhouding heeft beloofd. Aan het eind vraagt hij wat ze nu het liefst zou willen. Ze antwoordt dat ze graag de man van haar gevoel zou vertellen om hem in te laten zien wat hij met zo’n opmerking aanricht. Samen oefenen ze het gesprekje, waarna ze afscheid neemt met de opmerking dat ze een afspraak met de collega zal maken om het gebeuren te bespreken.

Verkeerde aanpak kost erg veel geld

Dit geval van een ongewenste omgangsvorm (OO) ‘ergens in Nederland’ is goed afgelopen; de collega heeft zijn excuses aangeboden. Maar dat gebeurt niet altijd. Sommige mensen blijven met hun gekwetstheid rondlopen en melden zich niet zelden ziek. Wanneer pesten of seksuele intimidatie niet goed wordt aangepakt, kost dit bedrijven gemiddeld vijftigduizend euro per geval, zegt FNV Bondgenoten! Een schril contrast met de kosten van een integere externe vertrouwenspersoon. Een intake kost bij De Opreghte 50 euro ex BTW. Bij het afsluiten van een nulurencontract voor een vast bedrag per jaar en een dito vaste uurprijs, is de intake gratis.

Veel bedrijven, vooral de grotere, hebben speciaal getrainde vertrouwenspersonen (VP’s) in dienst, kleinere roepen soms de hulp in van een externe VP. Interne en externe vertrouwenspersonen hebben doorgaans een stevige opleiding van minimaal zes dagen achter de rug bij een erkend opleidingsinstituut en zijn in de meeste gevallen ook lid van de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV). De LVV is een club van ruim elfhonderd goed getrainde vertrouwenspersonen, van wie een deel ook een opleiding heeft gevolgd voor de specialisatie Integriteit (webpagina VP I). terug

Regelmatig bijscholen en preventie

Via interne workshops en trainingen bij erkende opleidingsinstituten (Keurmerk LVV) als Van Oss & Partners in Den Bosch moeten de interne en externe vertrouwenspersonen zich regelmatig laten bijscholen om gecertificeerd te kunnen blijven. Dit kan de organisatie – directie, HRM, leidinggevenden en andere collega’s – het geruststellende gevoel geven dat  betrokkenen in voorkomende gevallen voldoende zijn opgeleid en getraind. Én preventief kunnen worden ingezet voor voorlichting aan collega’s, bijvoorbeeld als onderdeel van een regulier werkoverleg.

Wanneer het bedrijf te klein is om zelf mensen een opleiding te laten volgen of dat men in voorkomende gevallen een volstrekt onafhankelijke vertrouwenspersoon wil kunnen inzetten, kan de directie of de raad van bestuur de hulp inroepen van een gecertificeerde externe VP. Voor een vast bedrag per jaar en een nul-urencontract verzeker je je dan van een deskundige aanpak, als er in het bedrijf iets mis is gegaan op het gebied van de ongewenste omgangsvormen. Deze externe VP’s kunnen ook gevraagd worden om in een klachtencommissie zitting te nemen, als een melding bij een interne VP uitmondt in een feitelijke klacht. terug

Voordelen van externe vertrouwenspersoon

Gecertificeerde externe vertrouwenspersonen hebben geen persoonlijke binding met cliënten, hebben geleerd zorgvuldig met privacy om te gaan en zijn geschoold om zo objectief mogelijk werknemers terzijde te staan. Bij ingewikkelde conflicten en tegenstrijdige belangen is dat van groot belang. Juist omdat de slachtoffers zich soms heel kwetsbaar kunnen voelen en niet zelden hun loopbaan in gevaar gebracht zien. En zoals gezegd kan niet adequaat ingrijpen leiden tot grote kosten voor het bedrijf: ziektedagen, vervanging en niet zelden hoge afkoopsommen.

Omdat ongewenste omgangsvormen – seksuele intimidatie, agressie, geweld, te hoge werkdruk en pesten – relatief veel voorkomen, heeft de overheid werkgevers verplicht (Arbowet, art 3 lid 2) een beleid te voeren dat zogenoemde psycho-sociale arbeidsbelasting of PSA tot een minimum beperkt. Dat niet in het minst omdat steeds weer uit onderzoeken blijkt dat veel werknemers last hebben van ongewenste omgangsvormen. Op www.opleidingvertrouwenspersoon.nl/externe-vertrouwenspersoon_20.php is een aantal goed gekwalificeerde externe vertrouwenspersonen te vinden. terug

Ongewenst gedrag komt vaker voor dan we denken

Uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2013 (TNO iov CBS en overheid) blijkt dat ruim vijftien procent van de werknemers ongewenst wordt bejegend door collega’s en bijna een kwart door externe ‘daders’ (klanten, patiënten en passagiers). Vooral werknemers bij de politie, de brandweer en bewakers hebben hier last van. Maar ook (vooral vrouwelijke) verpleegkundigen,  ziekenverzorgenden en buschauffeurs, treinbestuurders en zeelieden melden vaak dat mensen in de bejegening over de grens gaan.

De externe vertrouwenspersoon van De Opreghte, Jan Peter Versteege, kan worden ingezet voor collega’s in vaste dienst, maar ook voor stagiaires en uitzendkrachten. Daarnaast kan Versteege voorlichting verzorgen in kleinere bedrijven met door de LVV goedgekeurd voorlichtingsmateriaal en dvd’s. In voorkomende gevallen kan verder assistentie worden verleend in zorginstellingen, woonzorgcentra, revalidatiecentra en psychiatrische ziekenhuizen. Door stages en werk in genoemde instellingen als geestelijk verzorger heeft betrokkene een brede ervaring ten aanzien van de arbeidsverhoudingen in genoemde instellingen.

Versteege (info@deopreghte.nl en 0621651002) werkt samen met meerdere vertrouwenspersonen, onder wie Fred Julio die hem vervangt bij ziekte. Hij is ook beschikbaar om in voorkomende gevallen met Versteege in duoverband te opereren voor onderzoek of in samenspraak met bijvoorbeeld een ARBO-arts een klachtencommissie te vormen. terug

Zie voor veelvoorkomende vragen de website van de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (www.lvvv.nl/vragen.shtml) of de site van opleidingsinstituut Van Oss en Partners (www.opleidingvertrouwenspersoon.nl/site/index.php?Training_ID=1). terug

Privacy Statement

De Opreghte, c.q. de heer J.P. Versteege, neemt de door de AVG vanaf 25 mei 2018 vereiste voorzorgsmaatregelen in acht aangaande beveiliging van de persoonsgegevens. De persoonsgegevens van betrokkene worden alleen verwerkt voor het doel waarvoor deze zijn verstrekt en worden niet langer bewaard dan noodzakelijk. Betrokkene kan te allen tijde inzage krijgen, wijzigingen doorgeven of verwijdering vragen. De Opreghte, c.q. de heer Versteege, levert persoonsgegevens niet door aan derden, zonder uitdrukkelijke toestemming van opdrachtgever. Voor een uitgebreide beschrijving van het Privacy Statement. terug